دکتر منصوری کیا؛ اگر کشور آمریکا تحت 8 سال جنگ تحمیلی در یک دوره تقریباً نیم قرن تحریمی شدید قرار می گرفت (شبیه آنچه برای ایران اتفاق افتاد) مطمئناً دیگر ایالات محتده آمریکایی وجود نداشت. حداکثر دولت شهرهای ضعیف پراکنده ای از آن باقی می ماند! اما به لطف پروردگار و اراده آهنین مردم، ایران همچنان متحد و سربلند مانده، ایرانیان در جنگهای اخیر جان دادهاند ولی خاک هرگز! زخم خوردهایم اما همچنان سربلندیم. طبقهی متوسط ما که ناشی از همین تحریم ها ضعیف و لاغر شده بود قرار بود در جنگ 12 روزه (که از منظر دشمنان ایران می بایست 2 روزه باشد) به هم بریزد و رژیم اشغالگر قدس و آمریکا میوه این همه فشار تحریمی چند ده ساله را بچینند و کیف کنند! ولی مردم آنگونه به خیابان ها نیامدند!
مردم از هر نگرشی، چپ و راست، دارا و ندار! سبز و سرخ، اپوزیسیون بعضا برانداز و قطعا غیر برانداز پشت ایران یکپارچه واحد ماندند و همهی دنیای غرب زده را در تعجب فرو برد. در همه این نیم قرن، جدای از جنگ و تحریم و نامرادیها، تمرکز به جریان ناامیدسازی هم بوده است.
بخشی از جریان ناامیدسازی خصوصاً در 20 سال گذشته بر ناکارآمد جلوه دادن مدیریت منابع آبی و سوِ استفاده از موضوع محیط زیست استوار بوده است. خشک و نیمه خشک بودن اکثر مناطق ایران، بارش کمتر از متوسط جهانی ، جمعیتی رو به رشد(نسبت به اوایل انقلاب 3 برابر شده)، تنوع قومی و زبانی ، ضرورت و وابستگی معیشت مردم به آب و …. به صورت خودکار یک بمب طبیعی و ظرفیتی آماده را در دستان دشمنان این مرز و بوم برای شارژ جریان ناامید سازی قرار داده بود. بحران آب معضلی جهانی است. تنها با سرمایه گذاری رسانهای میشد براحتی جذب مخاطب داشت و مردم را نسبت به عملکرد حاکمیت در حوزه آب دل چرکین و برآشفته نمود! چه خوب؟! افرادی هم که دوست دارند دیده شوند همه جا پیدا میشود! خصوصاً آنهایی که بخوبی بلدند غر بزنند و صرفا نقد کنند و هرگز کار عملی مفیدی انجام ندهند. یعنی وارد هزینه نمودن شخص خود در دردسرهای متعدد سازندگی و اجرایی نمیشوند هر چند بسیاریشان حتی اگر بخواهند توان و صلابت حل عملی مسائل اجرایی را ندارند. از طرفی دیگر، هر فرآیند اجرایی دارای خطا خواهد بود. لذا همیشه خطاهایی هست که بشود بزرگ نمایی نمود! اگر هم بزرگ هستند آنها را خیلی خیلی بزرگ جلوه داد!
جریان ناامیدسازی در مورد موضوعات آبی کشور از دو سه دهه پیش برنامهریزی شده بود تا مردم همه مشکلات بخش آب را از چشم نحوه حکمرانی ببیند و سهم خشکسالی و تغییر اقلیم را فراموش کنند و بقدری اضمحلال صورت گیرد که اگر فرهنگ قناعت و صرفه جویی تبلیغ شود حتی این تبلیغ بجا به سخره گرفته شده و ناشی از ناکارآمدی دولتها و مجلس و… به نظر آید !! اسرائیل که روی برد 2 روزه حساب باز نموده بود و وعده حل مشکل آب مردم ایران را مستمراً تکرار کرده بود، در تجریش آب مردم را با بمباران قطع کردند! در این 20 و اندی سال با تبلیغات فراوان در فضای رسانه های بیگانه و در فضای مجازی، لشکر بزرگی از مخالفین سد سازی و مخالفین سیاست های آبی کشور بوجود آمد! بخش بزرگی از بودجه سدها قطع شد یا کاهش یافت. قطعا بخشی از ایرادات واقعاً وارد بود و توسط دلسوزان واقعی مطرح میشد ولی سیاه نمایی نیاز به ایجاد تنش بیشتر داشت تا اقوام ایرانی به جان هم بیفتند و تشنج در جامه شکل گیرد. اصفهانی و خوزستانی برعلیه همدیگر، ایضا چهارمحال بختیاری و اصفهانی، یزدی و کرمانی، و سایر نقاط کشور …. هر چه آن زمان گفتیم مسائل آبی نباید سیاست زده و در کف خیابان حل شوند و نباید صرفاً استانی فکر کرد و باید ملی فکر شود و…. شنونده ها کمتر و کمتر میشدند. آب و محیط زیست واژههای هستند که در مرز حساسیت های خاصی قرار دارند.
در افتتاح سد دز وزیر کشاورزی وقت گفته بود ساخت این سد اشتباه بوده و تا چند سال آینده دیگر چیزی از خوزستان باقی نخواهد ماند! حرف های شبیه از این جنس تقریباً برای همه پروژه های آبی کشور در فضای رسانه و مجازی تولید شده است. چه ظلم هایی که در این بیست و چند سال بر کارشناسان و مدیران صنعت آب کشور روا نشد! صحبت های نتانیاهو و جنگ 12 روزه نشان داد صحبت های ما غلط نبود که می گفتیم بله ناکارآمدی هست، استفاده و سوء استفاده هست. ولی مراقب باشیم در دام هرج و مرج طلبی غربی گرفتار نشویم. خیلی ها برای دیده شدن حاضرند منافع وطن خود را فدای منافع شخصی خود کنند. مراقب باشیم!
صدور تایید های محیط زیست خصوصا برای پروژههای آبی بقدری سخت شد که هرکس پروژه ای را تایید کرد به زد و بند، کوتاه آمدن برای حفظ موقعیت شخصی، خیانت به کشور و… متهم میشد و بعضا میشود! اگر یک فعال محیط زیستی پایش به دادگاه باز شد عالم و آدم در شبکه های ماهواره ای متوجه می شوند. در حالی که هزاران کارشناس در حوزه ایجاد زیرساخت ها که در دادگاههای مختلف برای امضاءهایشان پای طرح های مطالعاتی و اجرایی رفته اند هرگز در مقام مقایسه قرار نگرفتند.
آگاه باشیم که مهره سرباز پیاده ی جریان ناکارآمد جلوه دهی کشور نباشیم. به عنوان مثال، طرح شبکههای آبیاری و زهکشی و سدهای کم ارتفاع آبادان و خرمشهر هر چند مثل همه پروژه های بزرگ در سطح دنیا دارای چالش های است ولی در شرایط بعد از جنگ تحمیلی هشت ساله تابحال تقریباً تنها گزینه حفظ حداکثری مزارع و اراضی کشاورزی موجود بودهاند . واقعاً لازم بود همهي سازمانهای مرتبط با این طرحها پرچم دار تلاش برای کمک به ساخت سریعتر و کامل شدن این پروژه ها می بودند. ولی در حالی که بسیاری از کارشناسان و خبرگان دلسوز و متعهد و مسلط به طرح متوجه ضرورت های تسریع در انجام طرح (برای حفظ حداکثری کشاورزی و محیط زیست موجود) شده اند ولی نگرانی از فضای مجازی مسموم شده که خود متاثر از جریان ناامیدسازی است، مانع صدور به موقع بعضی مجوزها توسط سازمانهای ذیربط شده است.
افسوس! خرده گرفتن عین آب خوردن و حل کردن مشکلات شبیه کندن کوه شده است. در شرایط حاکم بر جامعه ما نقد هزینه ندارد. نقاد ممکن است مشهور هم بشود و تحت عناوینی از موج سواری رسانه ای نیز بهره شخصی ببرد. در بحث سدسازی از زحمت کشان واقعی این مرز وبوم انتقاد میشود و نقاد شاکی محق تلقی میشود؟ در جامعه ما این سازندگی است که هزینه های حقوقی، شخصیتی برای مجریان به دنبال دارد. چه باک! آبرو را خدا میدهد نه بنده ی خدا. آگاه باشیم که مهره سرباز پیاده ی جریان ناکارآمد جلوه دهی کشور نباشیم. تقويت سازمان آب و برق خوزستان در این شرایط حاد کشور، خدمت به کشور است، عکس آن نام دیگری دارد.
درود بر استاد منصوری کیا